ATLETİZMDE OLİMPİYAT KOŞUSU

2016 Rio Olimpiyatları için kota alma süresi daralırken, atletizmde baraj geçen sporcu sayısı her geçen gün artıyor.

2012 Londra Olimpiyatları'na 30 sporcuyla giden Türk Milli Takımı, kota süresinin dolmasına yaklaşık 3,5 ay kala, Rio'ya 26 sporcuyla gitmeyi garantilemiş durumda bulunuyor.

Rio'ya 40 sporcuyla giderek, tarihinin en yüksek katılımını gerçekleştirmeyi hedefleyen milli takım, 5-21 Ağustos'ta yapılacak olimpiyatlar öncesi, maraton branşında bir ilki gerçekleştirdi. Bu branşta 5'i erkek 4'ü kadın olmak üzere 9 sporcu olimpiyat barajını geçerken, Türkiye, maraton tarihinde ilk kez olimpiyatlarda 6 kişilik tam kadroyla yarışabilecek.

Maratonun yanı sıra 100, 200, 1500, 5 bin ve 10 bin metre, 400 metre engelli, 3 bin metre engelli, gülle, çekiç atma, uzun atlama ve yürüyüş branşlarında vize alan Türk Milli Takımı'nda, Kenya'dan 5, Etiyopya'dan 3, Jamaika'dan 2, Güney Afrika, Küba ve Azerbaycan'dan birer olmak üzere 13 yabancı asıllı atlet yer alıyor.

Milli takımda ayrıca, doping cezaları sona eren Kıvılcım Kaya ve Karin Melis Mey de bulunuyor. Atletizmde baraj geçme süresi temmuz ayının başında dolacak.

Türk atletizminin olimpiyat tarihi

Türkiye Milli Olimpiyat Komitesinin internet sitesinde yer alan bilgilere göre, Türkiye'nin atletizmdeki olimpiyat maratonu 1912 Stockholm Olimpiyatları'nda başladı. O yıl olimpiyatlara 2 erkek sporcuyla katılan milli takımda Vahram Haret Papazyan, 800 ve 1500 metre, Mıgırdiç Mıgıryan ise dekatlon, gülle atma, disk atma ve pentatlon branşlarında yarıştı.

Rio'da 31'incisi düzenlenecek olimpiyat oyunlarına, bugüne kadar 18 kez katılan milli takım, en yüksek katılımını 2012 Londra Olimpiyatları'nda 30 sporcu ile gösterdi.

Üst üste 5 olimpiyat organizasyonuna sadece erkek sporcularla giden Türk Milli Takımı'nda olimpiyatlara katılan ilk kadın atletler, 1960 Roma Olimpiyatları'nda, uzun atlama ve 100 metrede Aycan Önel ile 800 metrede Gül Çiray oldu.

İlk kadın atletler 1960 Roma Olimpiyatları'nda

1960 Roma Olimpiyatları'ndan 2000 Sidney Olimpiyatları'na kadar geçen sürede, 1984 ve 1988'de Semra Aksu, 1996'da ise Aysel Taş ve Serap Aktaş olmak üzere toplamda sadece 4 kadın sporcuyla temsil edilen Türk atletizminde, Sidney ile başlayan kadın sporcu sayısındaki artış, o tarihten itibaren etkisini sürdürdü.

Sidney Olimpiyatları kafilesinde 4 kadın atlet yer alırken, Türkiye, 2004 Atina Olimpiyatları'na 5, 2008 Pekin Olimpiyatları'na 10, 2012 Londra Olimpiyatları'na ise 23 kadın atletle katıldı.

Türkiye'nin atletizmdeki ilk olimpiyat madalyası, 1948 Londra Olimpiyatları'nda Ruhi Sarıalp'ten geldi. Ruhi Sarıalp, 3 adım atlamada 15.025 metrelik derecesiyle bronz madalya kazanarak, Türk atletizm tarihine geçti.

Milli çekiççi Eşref Apak, 2004 Atina Olimpiyatları'nda bronz madalya alarak, 56 yıl aradan sonra Türk atletizmine 2. olimpiyat madalyasını kazandırdı. Oyunları, 4. sırada tamamlayan Eşref, 3. sırada yer alan Macar atlet Adrian Annus'un dopingli çıkması sonucu 3'üncülüğe yükseldi.

Elvan, iki ilke birden imza attı

2008 Pekin Olimpiyatları'nda Etiyopya asıllı milli atlet Elvan Abeylegesse, iki ilke birden imza attı. Kadınlar 5 ve 10 bin metrede gümüş madalya kazanan Elvan, Türkiye'ye olimpiyatlardaki ilk gümüş madalyasını getirirken, aynı zamanda olimpiyatlarda madalya kazanan ilk Türk kadın atlet oldu.

2012 Londra Olimpiyatları'nda kadınlar 1500 metrede Aslı Çakır Alptekin ile Gamze Bulut'un elde ettiği başarıların sevinci çok uzun sürmedi.

Altın madalya kazanarak tarihe geçen Aslı, Uluslararası Atletizm Federasyonu (IAAF) tarafından, biyolojik pasaport verilerindeki anormal değerler nedeniyle soruşturmaya tabi tutuldu. Daha önceden de doping cezası bulunan Aslı, uzun bir soruşturma sürecinin ardından 8 yıl müsabakalardan men edildi. Milli atlet 2010 yılından sonra elde ettiği tüm dereceleri de kaybetmiş oldu.

Londra'da Aslı'nın arkasından ikinci olan Gamze Bulut ise biyolojik pasaportundaki anormal veriler nedeniyle soruşturma altında bulunuyor.

2016 Rio Olimpiyatları'na kota alan sporcular ve bugüne kadar olimpiyatlarda Türkiye'yi temsil eden milli atletler şöyle:

2016 Rio Olimpiyatları'na kota alan sporcular (26 sporcu)

Sultan Haydar, Nilay Esen, Ercan Muslu, Meryem Erdoğan, Serkan Kaya, Mert Girmalegesse, Bekir Karayel, Esma Aydemir ve Yavuz Ağralı (maraton), Ali Kaya (10 bin metre), Tuğba Güvenç, Özlem Kaya, Tarık Langat Akdağ ve Halil Akkaş (3 bin metre engelli), Ramil Guliyev ve Jak Ali Harvey (100 ve 200 metre), Emel Dereli (gülle atma), İlham Tanui Özbilen (1500 metre), Kıvılcım Kaya Salman (çekiç atma), Yasmani Copello Escobar (400 metre engelli), Karin Melis May (uzun atlama), Yasemin Can ve Meryem Akdağ (5 bin metre), Mert Atlı ve Ersin Tacir (yürüyüş), Emre Zafer Barnes (100 metre).

Olimpiyatlarda yarışan milli atletler

1912 Stockholm Olimpiyatları (2 sporcu): Vahram Haret Papazyan (1500 ve 800 metre), Mıgırdiç Mıgıryan (dekatlon, gülle atma, disk atma ve pentatlon).

1924 Paris Olimpiyatları (6 sporcu): Rauf Hasağası, Şekip Engineri (100 metre), Ömer Besim Koşalay (800 ve 1500 metre), Muhammet Burhan (200 metre), Hüseyin Tarık, Rauf Hasağası, Said Odyak, Şekip Engineri (4x100 metre bayrak).

1928 Amsterdam Olimpiyatları (5 sporcu): Mehmet Ali Aybar, Semih Türkdoğan, Şinasi Şahingiray (100 metre), Ömer Besim Koşalay (800 metre), Mehmet Ali Aybar, Ömer Besim Koşalay, Semih Türkdoğan, Şinasi Şahingiray (4x100 metre), Haydar Aşan (yüksek atlama).

1948 Londra Olimpiyatları (12 sporcu, 1 bronz madalya): Kemal Aksur (100, 200 ve 4x100 metre), Raşit Öztaş (100, 200 ve 4x100 metre), Üner Teoman (100 metre), Erdal Barkay (110 metre engelli ve 4x100 metre), Cahit Önel (800 ve 1500 metre, 3 bin metre engelli), Rıza Maksut İşman (800, 1500 ve 4x400 metre), Mustafa Özcan (3 ve 5 bin metre), Ruhi Sarıalp (4x100 metre, 3 adım atlamada bronz madalya kazandı), Doğan Acarbay (400 ve 4x400 metre), Kemal Horolu (400 ve 4x400 metre), Seydi Dinçtürk (800 ve 4x400 metre), Halil Zıraman (cirit atma), Şevki Koru (maraton).

1952 Helsinki Olimpiyatları (13 sporcu): Osman Coşgül (5 ve 10 bin metre), Erdal Berkay (110 metre engelli), Cahit Önel (1500 metre, 3 bin metre engelli), Ekrem Koçak (800 ve 1500 metre), Turhan Göker (800 ve 1500 metre), Doğan Acarbay (400 metre, 400 metre engelli), Emin Doybak (400 metre, 400 metre engelli), Kemal Horolu (400 metre engelli), Halil Zıraman (cirit atma), Nuri Turan (disk ve gülle atma), Ahmet Aytar (maraton), Avni Akgün (uzun atlama), Akın Altıok (üç adım atlama).

1960 Roma Olimpiyatları (13 sporcu): Fahir Özgüden (400 metre, 400 metre engelli), Çetin Şahiner (110 metre engelli, yüksek atlama), Aycan Önel (100 metre, uzun atlama), Aydın Onur (100 ve 200 metre), Fevzi Pakel (10 bin metre), Muharrem Dalkılıç (1500 ve 5 bin metre), Cahit Önel (3 bin metre engelli), Ekrem Koçak (800 metre), Gül Çiray (800 metre), Orhan Altan (sırıkla atlama), Yalçın Ünsal (uzun atlama), Yıldıray Payda (üç adım atlama), Canel Konvur (yüksek atlama).

1964 Tokyo Olimpiyatları (4 sporcu): Çetin Şahiner (110 metre engelli), Cahit Önel (3 bin metre), Muharrem Dalkılıç (5 bin metre), Aşkın Tuna (üç adım atlama).

1968 Mexico City Olimpiyatları (4 sporcu): Hüseyin Aktaş (maraton), İsmail Akçay (maraton), Aşkın Tuna (üç adım atlama), Nurullah Candan (yüksek atlama).

1972 Münih Olimpiyatları (5 sporcu): Hikmet Şen (5 ve 10 bin metre), Mehmet Tümkan (800 ve 1500 metre), Hüseyin Aktaş (maraton), İsmail Akçay (maraton).

1976 Montreal Olimpiyatları (3 sporcu): Mehmet Yurdadön (5 bin metre), Hüseyin Aktaş (maraton), Veli Ballı (maraton).

1984 Los Angeles Olimpiyatları (4 sporcu): Semra Aksu (100 metre ve 100 metre engelli), Necdet Ayaz (5 ve 10 bin metre), Ahmet Altun (maraton), Mehmet Terzi (maraton), Mehmet Yurdadön (maraton).

1988 Seul Olimpiyatları (4 sporcu): Zeki Öztürk (1500 metre), Semra Aksu (400 metre engelli), Ahmet Altun (maraton), Mehmet Terzi (maraton).

1992 Barcelona Olimpiyatları (2 sporcu): Zeki Öztürk (1500 metre), Alper Kasapoğlu (dekatlon)

1996 Atlanta Olimpiyatları (3 sporcu): Aysel Taş (cirit atma), Alper Kasapoğlu (dekatlon), Serap Aktaş (maraton).

2000 Sidney Olimpiyatları (6 sporcu): Süreyya Ayhan (1500 metre), Ebru Kavaklıoğlu (5 bin metre), Oksana Mert (disk atma), Serap Aktaş (maraton), Ruhan Işım (sırıkla atlama), Mesut Yavaş (uzun atlama).

2004 Atina Olimpiyatları (9 sporcu) (1 madalya): Binnaz Uslu (800 metre), Selahattin Çobanoğlu (800 metre), Eşref Apak (çekiç atma, bronz madalya kazandı), Ercüment Olgundeniz (disk atma), Filiz Kadoğan (gülle atma), Anzhela Astrochanka (heptatlon), Lale Öztürk (maraton), Berk Tuna (üç adım atlama), Candeğer Kılınçer Oğuz (yüksek atlama).

2008 Pekin Olimpiyatları (17 sporcu) (2 madalya): Nevin Yanıt (100 metre engelli), Elvan Abeylegesse (5 ve 10 bin metrede gümüş madalya kazandı), Selim Bayrak (10 bin metre), Recep Çelik (20 kilometre yürüyüş), Aslı Çakır Alptekin (3 bin metre engelli), Halil Akkaş (3 bin metre engelli), Türkan Erişmiş (3 bin metre engelli), Özge Gürler (400 metre engelli), Almitu Bekele Degfa (5 bin metre), Selim Bayrak (5 bin metre), Merve Aydın (800 metre), Eşref Apak (çekiç atma), Sviatlana Sudak Torun (çekiç atma), Ercüment Olgundeniz (disk atma), Abdil Ceylan (maraton), Bahar Doğan (maraton), Karin Melis Mey (uzun atlama).

2012 Londra Olimpiyatları (30 sporcu) (2 madalya): Nimet Karakuş (100 metre), Nevin Yanıt (100 metre engelli), Polat Kemboi Arıkan (10 bin metre), Aslı Çakır Alptekin (1500 metrede altın madalya kazandı), Gamze Bulut (1500 metrede gümüş madalya kazandı), İlham Tanui Özbilen (1500 metre), Tuğba Karakaya (1500 metre), Semiha Mutlu (20 kilometre yürüyüş), Binnaz Uslu (3 bin metre engelli), Gülcan Mıngır (3 bin metre engelli), Özlem Kaya (3 bin metre engelli), Tarık Langat Akdağ (3 bin metre engelli), Birsen Engin (4x400 metre), Meliz Redif (4x400 metre), Pınar Saka (400 metre, 4x400 metre), Sema Aydemir Apak (4x400 metre), Nagihan Karadere (400 metre engelli), Dudu Karakaya (5 bin metre), Polat Kemboi Arıkan (5 bin metre), Merve Aydın (800 metre), Fatih Avan (cirit atma), Eşref Apak (çakiç atma), Kıvılcım Kaya (çekiç atma), Tuğçe Şahutoğlu (çekiç atma), Ercüment Olgundeniz (disk atma), Hüseyin Atıcı (gülle atma), Bahar Doğan (maraton), Bekir Karayel (maraton), Sultan Haydar (maraton), Ümmü Kiraz (maraton), Karin Melis Mey (uzun atlama), Burcu Ayhan (yüksek atlama).