ŞİKEDEN MARSİLYA VE JUVENTUS'UN BAŞINA NELER GELDİ?

Milliyet Gazetesi yazarı Güngör Uras İtalya ve Fransa'da yaşanan şike olaylarını yazmış..

Şikeden Marsilya ve Juventus’un başına neler geldi?

Şike soruşturması devam ediyor. Kulüp taraftarları üzgün. Benzer şike soruşturmaları başka ülkelerde de oldu. Son yıllarda Fransa’da ve İtalya’da bu soruşturmalar yüzünden futbol kulüpleri ve kulüp yöneticileri cezalandırıldı.
Bu iki ülkede neler oldu, yöneticiler ne ceza gördü, kulüpler ne duruma düştü? Bunları bilelim ki, Türkiye’de olan biteni ve olacakları iyi değerlendirelim.

Ben bu işin uzmanı değilim ama, uzmanı olan Tuğrul Akşar’ı tanıyorum. Tuğrul Akşar spor ekonomisini çok iyi bilen bir iktisatçı. “www.futbolekonomi.com” sitesinde ve Dünya’da yayımlanan yazılarından çok şeyler öğreniyorum. Şike soruşturması başladığında aradım. Yurtdışında idi. “Başka ülkelerde benzer sorunlar ortaya çıktı mı? Yazınız da öğrenelim” diyerek ricada bulundum. Yazdı. Öğrendiklerimi aktaracağım.

Olimpik Marsilya örneği

Olympique de Marseille -Olimpik Marsilya (OM) futbol takımı 1899 yılında kuruldu. 1986’lara kadar önemli bir kulüp değildi. İşadamı Bernard Tapie (1943) kulübün başına geçince kulüp şahlandı. 1992-1993 yıllarında Şampiyonlar Ligi şampiyonluğunu kazanan ilk ve tek Fransız takımı oldu.

OM‘nin başkanı olarak Tapie de ünlendikçe ünlendi. Politikaya girdi. Hükümette “Şehircilik Bakanı” oldu. Çok renkli kişiliği ile kamuoyunda “kâfinin ötesine geçerek” öne çıktı.

1993 yılında Tapie’nin şike olaylarına karıştığı ortaya çıktı. Politik hayatı da, kulüp başkanlığı da sona erdi. 2 yıl hapse mahkûm edildi. Ama şikeden sadece kendi değil, kulübü de zarar gördü.

OM’nin Fransa Şampiyonluğu ve Şampiyonlar Ligi Şampiyonluğu iptal edildi. Küme düşürülmesine karar verildi. Gelirleri yüzde 45, piyasa değeri yüzde 35 azaldı. Sponsorluk gelirleri aynı oranlarda düştü. İkinci Lig’den Birinci Lig’e 4 yıl sonra çıkabildi. İkinci Lig’de olduğu süre seyirci sayısı yüzde 11 azaldı. Birinci Lig’e yükseldiği yıl bu defa da mali soruşturma nedeniyle kulübe ceza geldi.

OM ancak 1999 yılında ayağa kalkabildi. 1999 ve 2004 yıllarında UEFA Kupası finali, 2006 ve 2007 yıllarında Fransa Kupası finali oynadı. 2009-2010 sezonunda Fransa Birinci Lig ve Kupa şampiyonu oldu.

Juventus örneği

Juventus 1897 yılında Torino’da kuruldu. 1926 yılında Fiat’ın sahibi Agnelli ailesinin himayesine girdi. İtalyan futbolunun en başarılı ve en büyük kulüplerinden biridir. İtalya’daki diğer tüm futbol takımlarından daha fazla kupaya sahiptir.

UEFA’nın başındaki Platini de Juventus’ludur.

2006’da, Juventus’un genel menajeri Luciano Moggi’nin telefon görüşmeleri ile hakemlerin atanmasında ve yönlendirilmesinde rol aldığı iddiası ile şike soruşturması başlatıldı.

İtalya Futbol Federasyonu Hakem Komitesi Başkanı, Fiorentina, S. S. Lazio, Messina gibi kulüplerin başkanları, hakemler ve rakip futbolcularla maçların sonuçlarının değiştirildiği iddiası ile dava açıldı.

Juventus İtalya 2. Ligi Serie B’ye düşürüldü. Kulübün son iki şampiyonluk unvanı silindi. Bir sonraki sezon ise -30 puanla lige başlaması kararlaştırıldı. Ayrıca bir sonraki sene UEFA Şampiyonlar Ligi’ne katılma hakkını da kaybetmiş oldu.

Temyiz Mahkemesi 30 puanlık cezayı 17 puana indirdi. Şikeye karışan kulüplere 60 bin-400 bin euro arasında kulüp yöneticilerine 20 bin-90 bin euro arasında para cezası verildi. Yönetici ve futbolculara belli süre futbol yasağı getirildi. Hapse giren olmadı. Juventus’un küme düşmesi ile gelirleri yüzde 63, piyasa değeri yüzde 52 düştü. Juventus 2006-2007 sezonu, Serie B Şampiyonu olarak tamamlayarak Serie A’ya yükseldi.